INFOMAYA

Aprobarta’ab táan Comisión kamp’éel dictamenes ti’al u jeltúumbensa’al le u noj a’almajt’aanil Yucatán.

2021-05-13

Tu noj kaajil Jo’, u lu’umil Yucatán, 13 ti’ mayo tu ja’abil  2021

Táan le Comisión ti’ Puntos Constitucionales yéetel Gobernación, le Diputadosob tu múuch’ aprobarto’ob kamp’éel dictamenes ikil u jeltúumbnesa’al u noj a’almajt’aanil u lu’umil Yucatán tu yóolal le nu’ukbesajil meyaj  Cabildo abierto, le u k’ubik u informe le fiscal Especializado ti’al anticorrupción, le u yantal le órganos municipales ti’al control yéetel u nupa’al u k’u’ubul cuenta publica.

Le u diputadosi le Comisionob tu jets’o’ob u t’aanil ma’ tun aprobarta’ab le  u minutai ti’al u jeltúumbensa’al le u jaatsilil XXII Bis ti’ le articulo 73 ti’ le u noj a’almajt’aanil u noj lu’umil Mexico tu yóolal u meyajil Seguridad Privada túuxta’an tumen le Camarai Senadores.

Le Dip. Silvia López Escoffie tu tsolaj, le dictamenob ku tselik u muuk’il le Federalismo tumen ku  je’ik u páajtalil u náajalil t’aak’iin chéen ti’al u túuxta’al ti’ u noj Jala’achil u lu’umil Mexico, keet xan u tuukul le u Dip PRI Felipe Cervera Hernández tumeen way tu lu’umil Yucatán yaan u a’almajt’aanil ti’al u kaláantal seguridad, beey xan mina’an u jach beeta’al loob je’ex tu láak’ noj lu’umile, tu yóolal le je’elo’ob chéen kunel ka’a túuxta’ak le minuta.

Tu yóolal le u dictameni le Cabildo abierto lniciativa k’uba’an tumen le Dip. Silvia Lopez Escoffie yéetel Milagros Romero Bastarrachea ti’al u tusbeelta’al ti’ Ayuntamientos u je’eiko’ob u joolnajil le kéen beetaak sesión ti’al u béeytal u táakpajal kajnáalo’ob ti’al u ch’enxikinta’al ba’ax ku k’áatiko’ob ba’ale ma tun béeytal u votarob táan le sesionoi le cabildo, beey xan leti’e Ayuntamientos jets’ik bix kun beeta’al.

U láak’ iniciativa u k’ubmajo’obe’ leti’e ti’al u k’ubik u informe le Fiscal Especializado ti’al corrupción táan Congreso láalaj u wináalil Febrero, unaj u k’ubik ts’íiba’anil le informei ba’ax meyajil tu seen beetaj le u Jolpo’opil le Molayilo’ob tu kiinilo’obil 1 ti’ enero tak 31 ti’ diciembre ti’ u ja’abil meyajo’o’b, tu wináalil marzo kun t’a’anal táan Comisión permanente je’ex bix u jets’ik le u a’almajt’aanil Poder legislativo yéetel u Reglamentoi.

Le u Dip. PRI Felipe Cervera Hernández tu tsolxikintaj le u láak’ diputadosob ti’al u je’ets’el ichil u ts’íibilil u noj a’almajt’aanil u lu’umil Yucatán le u tusbeelil u k’uba’al le informeo, ichil le a’almajt’aanil secundarias kun jets’al ba’ax k’iin yéetel bix kun k’u’ubul.

Le iniciativa ti’al u beeta’al le Órganos ti’al control interno k’uba’an tumen le Dip Luis Borjas Romero ku tusbeeltik ti’ ayuntamientos mina’anti’obo’ u káasiko’ob u meyajil walki 180 kiino’ob, kun káajal u xo’okol le kéen jóok’sak le decretoa

Le Dip Luis Borjas tu tsolaj, jach k’a’ana’an u sáasilkúunta’al bix u xupa’al  u taak’in kaaj, le óola táan u je’ets’el u chuunt’aanilo’ob u páajchajal.

Le u Coordinadorai PAN Rosa Adriana Díaz Lizama tu proponertaj ka ts’a’ak le 180 k’iino’ob ti’ le ayuntamientoso’ob tumeen le túumben alcaldesob kun k’amiko’ob le cargo tu yáax k’iinil septiembre, beey xan ma’ ojéelan máakalmáak Ayutamientos je’eba’a ti’ le órgano control interno

Tu tsooke’ le iniciativa k’uba’an tumen le Diputada de Licencia Janice Escobedo Salazar tu tsolik le u cuentai publica le ja’abil aniko’ob unaj u k’u’u’bul Congreso láalaj 30’ ti’ u wináalil abril ti u láak’ ja’abo’ob

Le u diputadosi le Comisionon tu ka’a ch’a’ajo’olto’ob u xaak’alil u láak’ iniciativas ti’al u jeltúumbensa’al u noj a’almajt’aanil u lu’umil Yucatán, yáaxe ti’al jáalk’ata’al u jets’ik tu juunal buka’aj u presupuesto le noj molay Poder Legislativo ti’al ma’ u p’íinkunsa’al ti’ tumeen Ja’alachil

Le u láak’o’ob ti’al u tusbeelta’al u much’a’al le Comisión Estatal ti’al Evaluación ti’ política social, le u ts’ooko’ ti’al juicio político                     

Maltrato Animal.

Táan le Comisión ti’ sijnáalil, le diputadosob tu múuch’ aprobarto’ob junp’éel u dictameni ka’ap’éel iniciativas ikil u jeltúumbensa’al u a’almajt’aannil u kaláanta’al ba’alche’o’ob wey t lu’umil yéetel le u Codigoi Penal tu yóolal le u wet’a’al u to’opol ba’alche’o’ob  bey k’uba’an tumen le  u Dip. PVEM Harry Rodríguez Botello Fierro nupa’an yéetel le u dip PRI Karla Franco Blanco.

Le dictamenob ku tusbeeltik wáa ka ila’ak táan u seen to’opol wáa u pech óolta’al juntúul ba’alche’e’ tumeen kajnáale, kex chéen juntéen wáa sáansamal, je’el u béeytal u ta’akal u poole’, ku je’e’ts’el u multai de 20 tak 20 mil UMAS yéetel le u ts’e’elel ti’ le u yaalak’ob.

Beey xan le molayil kalanil Fiscalia General unaj u káasik u xak’altik kex mina’an u tak poolil le kéen ilak yaan máax topik juntúul je’e ba’ax ba’alche’i

Beey xan le u diputadosi le Comisionob tu múuch’ aprobarto’ob le u jeltúumbensa’al u a’almajt’aanil Gestión integral de residuos ti’al k –lu’umil, iniciativa k’uba’an tumen le Diputadas Silvia López Escoffie yéetel Milagros Romero Bastarrachea ti’al u sáasilkúunta’al u ts’íiibil le punto limpio, sistema de manejo integral, tratamiento, valorización yéetel licencia única ambiental.

QUEREMOS SABER DE TI, DEJA TU MENSAJE